Stud Çivisi Uygulama Tanım ve Fonksiyonu

 Stud Çivisi (Kayma Önleyici Saplama): Kompozit Sistemin Anahtarı

 

Stud çivisi veya resmi adıyla kayma önleyici saplama, çelik konstrüksiyonlu yapılarda, beton altı trapez sacı çelik kirişlere sabitlemek ve dökülen betonun çelikle tek bir yapı gibi çalışmasını (yani kompozit etkiyi) sağlamak için kullanılan özel bir bağlantı elemanıdır.

 

1. Stud Çivisi Nedir ve Nasıl Çalışır?

 

• Tanım: Genellikle sıcak daldırma galvanizli veya kaynaklanabilir çelikten üretilen, bir ucu kafa (başlık) şeklinde, diğer ucu kaynak makinesiyle çeliğe bağlanmaya uygun saplama elemanıdır.

• Fonksiyonu: Döşemeye gelen yükler altında beton ve çelik arasında oluşabilecek kayma gerilmelerini engeller. Sacın hadveleri ve çiviler birlikte çalışarak, döşemeyi geleneksel betonarme döşemelerden çok daha yüksek mukavemetli ve hafif hale getirir.

• Uygulama: Stud çivileri, özel ark kaynağı makinesi (Stud Welding makinesi) kullanılarak milisaniyeler içinde çelik kirişlerin üzerine kaynatılır. Bu, son derece hızlı ve güvenilir bir bağlantı sağlar.

 

2. Neden Olmazsa Olmaz? (Kompozit Etki)

 

Stud çivisi olmadan beton altı trapez sac yalnızca bir kalıp görevi görür ve beton priz aldıktan sonra çelikle birlikte çalışmaz. Çiviler sayesinde:

1. Entegre Sistem: Beton ve çelik sac, yük taşıma kabiliyetini birbirine aktarır. Sacın çekme mukavemeti ile betonun basma mukavemeti birleşerek döşemenin taşıma kapasitesi katlanarak artar.

2. Kalıcı Bağlantı: Yüksek titreşim ve hareketli yükler altında dahi betonun sacın üzerinden kaymasını veya ayrılmasını engeller.

 

3. Projeye Göre Stud Çivisi Sayısı ve Yerleşimi

 

Projede kullanılacak stud çivisi adedi, projenin statik hesabına göre belirlenir ve metrekareye düşen kayma kuvvetine bağlıdır.

• Tipik Çaplar: En yaygın kullanılan çaplar 19 mm ve 22 mm'dir.

• Yerleşim: Genellikle trapez sacın hadvelerinin içinden geçecek şekilde, çelik kirişlerin (aşıkların) üzerine kaynatılır. Yerleşim, kiriş boyunca çift sıra veya tek sıra olabilir.

• Yoğunluk: Kullanım yoğunluğu, kiriş aralığı ve döşeme kalınlığına göre değişmekle birlikte, ortalama bir projede metrekare başına 2 ila 4 adet çivi düşebilir.

 

Örnek Hesaplama (Adet):

 

Eğer 500 m2 bir alanda metrekareye ortalama 3 adet çivi kullanılması gerekiyorsa:

 

Stud Çivisi Maliyeti ve Projeye Etkisi

 

Stud çivileri, birim fiyat olarak nispeten ucuz olmasına rağmen, büyük projelerde toplam maliyet üzerindeki etkisi dikkat çekicidir. Maliyet, sadece çivi fiyatından ibaret değildir; aynı zamanda uygulama (kaynak) işçiliğini de içerir.

 

Maliyeti Etkileyen Faktörler:

 

1. Çap ve Uzunluk: Çivinin çapı ($19 \text{ mm}$ veya $22 \text{ mm}$) ve uzunluğu, malzeme miktarını ve dolayısıyla birim fiyatını belirler.

2. Miktar: Toplu alımlarda birim fiyat düşer.

3. İşçilik ve Makine Kirası: Uygulama, özel bir makine ve uzmanlık gerektirir. Çivinin adet fiyatına montaj işçiliği ve makine amortismanı dahil edilerek birim montaj maliyeti çıkarılır.

4. Galvaniz Kalitesi: Korozyon direnci ve yapısal dayanıklılık için önemli bir faktördür.

 

Tahmini Maliyet Analizi (Farazi Fiyatlarla):

 

Stud çivisi fiyatları, demir-çelik piyasasına ve döviz kuruna endeksli olarak sürekli değişir. Aşağıdaki değerler piyasa hakkında fikir vermek amaçlıdır:

Kalem	Birim Fiyat (Farazi)	500 m2 Proje İçin Toplam Maliyet
Stud Çivisi 19  m)	0.50 USD adet	1500 adet x  0.50 USD = 750 USD
Uygulama İşçiliği	0.25 USD adet	1500 adet x 0.25 USD = 375 USD
Toplam Stud Maliyeti	0.75 USD adet	1125 USD

Bu örnekte, Stud Çivisi ve montajı maliyeti, sac maliyetinin yaklaşık %15-20'sine tekabül etmektedir. Ancak, bu küçük maliyet kalemi olmadan, ana trapez sac sisteminin kompozit ve taşıyıcı özelliği kullanılamaz ve sistem amacına ulaşamaz.